درب ضد حریق چیست؟
درب ضد حریق؛ به دربهای مقاوم در برابر آتشسوزی گفته میشود که مانعی برای شعلهور شدن آتش به دیگر بخشهای ساختمان است. این دربها عموماً برای جدا کردن پلههای فرار ساختمان از مسیر رفتوآمد عادی مورد استفاده قرار میگیرد.
دربهای ضد آتش مانعی برای سرایت آتش و دود به سایر بخشهای یک ساختمان در حال اشتعال هستند؛ به همین علت ساکنین فرصت مناسبی خواهند داشت تا در فضایی امن به دور از نفوذ آتش و دود از ساختمان خارج شده و نجات پیدا کنند؛ همچنین آتشنشانها برای ورود به ساختمان چالش کمتری داشته باشند. در نتیجه، دربهای ضد آتش در تسریع فرایند مهار آتش نیز بیتأثیر نیستند.
در صورت بروز آتشسوزی، با بستن این دربها از سرایت آتش به پلههای فرار ساختمان جلوگیری خواهد شد و بدین صورت فرصت مناسبی جهت فرار ساکنین فراهم میگردد.
در ویدیوی زیر درخصوص درب ضد حریق توضیحاتی ارائه شده است:
میزان زمان مقاومت دربهای ضد حریق در برابر آتش متفاوت است؛ زمان مقاومت در برابر حریق ممکن است ۲۰ دقیقه، ۳۰ دقیقه، ۴۵ دقیقه، ۶۰ دقیقه و یا ۹۰ دقیقه باشد. درخصوص نوع فولادی، میزان مقاومت در رابر آتش و حرارت تا 4 است.
دربهای ضد حریق با عددی که نشاندهنده میزان مقاومت آنها در برابر یک آتش بزرگ است، شناخته میشوند؛ به عنوان مثال، درب 120 نشاندهنده دربی است که 120 دقیقه در برابر شعلههای آتش مقاوم است.
از این دربها کجا استفاده میشود؟
استفاده از درب ضدحریق در پله فرار کاربریهای ذیل مرسوم است:
- مجتمعهای مسکونی و تجاری
- ادارات
- ورزشگاهها
- پالایشگاهها و نیروگاهها
- راهروهای ارتباطی بیمارستانها
- سالنهای همایش
- فرودگاهها
- و سایر مکانهایی که امکان حریق در آنها وجود دارد و ممانعت از سرایت آتش به واسطه نوع کاربری از اهمیت بالایی برخوردار است.
انواع درب ضد حریق
انواع درب ضد حریق از نظر کاربرد در فضاهای مختلف به 4 دسته ذیل تقسیم میشوند:
- درب خروج اضطراری: کاربرد در ساختمانهای اداری، مسکونی و هتلها
- درب ضد حریق مختص نیروگاهها
- درب ضد حریق بیمارستانی
- درب ضد حریق مختص محافظت از انبار
دربهای ضد حریق به دو دسته یک لنگه و دو لنگه نیز تقسیمبندی میشوند. دربهای ضد حریق دولنگه خود شامل دو دسته ذیل هستند:
- درب ضد حریق دولنگه با قابلیت بازشوی فقط یک لنگه
- درب ضد حریق دولنگه با قابلیت بازشوی هر دو لنگه
بر اساس جنس لنگه درب، انواع درب ضد حریق عبارت است از:
1- درب ضد حریق چوبی
لنگه این دربها از جنس چوب خشک روسی و چهارچوب آنها فلزی است. جداره داخلی این دربها فولادی بوده و در داخل آن از پشم سنگ جهت جلوگیری از سرایت آتش استفاده شده است.
نکته بسیار مهم در خصوص این دربها این است که در ساختشان باید از به کار بردن هر گونه رنگ و نقشونگار به وسیله CNC خودداری شود.
ضخامت درب ضد حریق چوبی بالای 1.5 سانتیمتر است.
2- درب ضد حریق فلزی
جنس لنگه درب ضد آتش اغلب از ورق فولادی یا فولاد گالوانیزه با ضخامت ۱ یا ۲ میلیمتر است که با رنگ کورهای الکترواستاتیکی پوشانده میشود. نوع فلز مورد استفاده در درب بستگی به رطوبت منطقه مورد استفاده دارد.
داخل درب از پشم سنگ استفاده میشود که مانعی در مقابل انتشار آتش به فضاهای دیگر است.
نصب و رگلاژ درب ضد حریق فلزی با جوشکاری و پیم کوک لولای فنری انجام شود.
ضخامت این مدل درب 6 سانتیمتر میباشد و به همین علت است که نمیتوان آن را بر روی چهارچوبهای ساده فلزی نصب کرد. عرض چارچوبهای دربهای ضد آتش فلزی، ۱۰۰، ۱۱۰ و ۱۲۰ سانتیمتر است.
3- درب ضد حریق شیشهخور
هزینه ساخت درب شیشه دار نسبت به دیگر انواع درب ضد آتش بالاتر است. بنابراین، در ساختمانهای مسکونی معمولی کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
از موارد پرکاربرد استفاده از این دربها، اتاق های سرور، کارخانجات و یا مراکز تولید و مکانهای حساس و نیز بیمارستانها است.
شیشههای بهکاررفته در این دربها نسوز بوده و در دو نوع تک لنگه و دو لنگه اجرا میشوند.
اجزای درب ضد حریق
همانند دیگر دربهای امنیتی، دربهای ضد حریق نیز دارای روکش و هستهای درون خود هستند. علاوه بر آن یک چهارچوب برای اتصال به دیوار داشته و یراقآلاتی دارند که متفاوت از دربهای معمولی و حتی درب ضد سرقت است.
لنگه درب
جنس درب ضد حریق چوبی یا فلزی بوده و ممکن است شیشه خور هم باشند. چهارچوب این دربها فلزی است. در داخل درب از ورق آهنی و پشم سنگ (یا دیگر پرکنندههای مشابه) استفاده میشود.
مواد پرکننده داخل درب
- پشم سنگ دانسیته 80 با ضخامت 4 سانتیمتر (سازگار با محیط زیست و غیرقابل سوختن بوده و در شرایط آتشسوزی هیچگونه گازی از خود متصاعد نمیکند؛ پشم سنگ تا دمای 850 درجه در برابر گرما مقاومت دارد.)
- پشم سرامیک با دانسیته ۱۲۸ به ضخامت ۵ سانتیمتر
- عایق سرامیک فایبر به ضخامت ۶ میلیمتر و پارچه نسوز تفلونی به ضخامت ۳ میلیمتر
استراکچر فلزی داخل لنگه
ورق فلزی در داخل درب از جنس هیدروکربن با ضخامت 1 تا 0.6 میلیمتر است.
چارچوب درب
چهارچوب درب ضد حریق فلزی است که به ضخامت 1.5 تا 2 میلیمتر از چنس ورق هیدروکربن یا گالوانیزه ساخته میشود. موارد یادشده لازم است به تأیید سازمان آتش نشانی برسد.
یراق آلات درب ضد حریق
از برندهای مطرح D&D، داف و کاله ترکیه و شامل موارد زیر هستند:
- دستگیره آنتی پنیک به صورتی است که با کمترین فشار باز میشود.
- دستگیره نسوز
- جک هیدرولیک آرام بند
- درزگیر پف شونده
مشخصات فنی درب ضد حریق
بهترین درب ضد حریق؛ دربی است که ویژگیهای زیر را داشته باشد:
1. ابعاد درب ضد حریق مورد تایید سازمان آتش نشانی
درب ضد حریق به صورت تک لنگه، دولنگه و یا با ابعاد سفارشی ساخته میشود. ابعاد درب ضد حریق تک لنگه و دولنگه که مورد تأیید سازمان آتش نشانی بوده به شرح زیر است:
ردیف | نوع درب | ابعاد پشت تا پشت چهارچوب | داخل به داخل ساب فریم یا قوطی فلزی |
1 | درب ضد حریق تک لنگه | ۱۱۰*۲۱۰ سانتی متر | ۱۱۱*۲۱۱ سانتی متر |
2 | درب ضد حریق تک لنگه | ۱۰۵*۲۱۰ سانتی متر | ۱۰۶*۲۱۱ سانتی متر |
3 | درب ضد حریق دو لنگه | ۲۰۲*۲۱۱ سانتی متر |
2. وزن
وزن دربهای ضد حریق بالای 100 کیلوگرم است.
3. جنس مواد پرکننده
متریال مورد استفاده در داخل درب ضد حریق از جنش پشم سنگ و گچ نسوز بصورت همزمان، پشم سرامیک و یا پشم سنگ است.
4. رنگ درب و چهارچوب
رنگ درب پودری کورهای به روش الکترواستاتیکی است که مورد تأیید سازمان آتش نشانی است؛ این پوششها نسوز هستند. انواع رنگهای موجود در بازار برای نوع فلزی شامل رنگ سفید، کرم، قهوه ای، قرمز، نارنجی و طوسی است.
5. وجود درزگیر دور لنگه درب
نقش مهمی در جلوگیری از خروج گازها سمی و دود دارد و با توجه به جلوگیری از ورود اکسیژن به محیط باعث کند شدن فریند اشتعال نیز میشود.
درب ضد حریق باید پاشنهدار باشد تا نوار منبسطشونده دور لنگه درب در زمان آتشسوزی از ورود دود جلوگیری به عمل آورند.
نصب درب ضد آتش
به طور کلی نصب درب ضد حریق مشابه نصب درب ضد سرقت است. مهم است که درب ضد آتش به گونهای نصب شود که کاملاً صاف و مستحکم باشد.
درخصوص نصب درب ضد حریق، توجه به موارد زیر ضروری است:
1. بررسی کنید که شکاف کنارهها و قسمت بالای درب همیشه در هنگام بسته شدن کمتر از 4 میلیمتر باشد. شکاف زیر درب نیز نباید از 8 میلیمتر تجاوز کند.
چرا باید این مورد را بررسی کنم؟
در صورت وجود شکاف، درب عایق مناسبی در برابر آتش و حرارت و نیز عبور دود نخواهد بود.
2. بررسی کنید که درزگیر پف شونده اطراف درب آسیب ندیده باشد.
چرا باید این مورد را بررسی کنم؟
این درزگیرها به صورتی طراحی شدهاند که در صورت آتش سوزی پف کرده و مانع عبور دود و آتش شوند. در صورتی که آسیب ببینند، نمیتوانند عملکرد خوبی داشته باشند.
3. از وجود برچسبی که ضد حریق بودن درب را تأیید کرده است اطمینان حاصل کنید.
4. بررسی کنید که همه لولاها به خوبی در جای خود قرار گرفته باشند.
چرا باید این مورد را بررسی کنم؟
بسیار مهم است که درب در هنگام بروز آتش کامل بسته باشد. لولاها نقش مهمی در بسته شدن درب دارند.
ذکر این نکته ضروری است که نصب و حمل درب های ضد حریق فلزی دولنگه به مراتب از تک لنگه زمانبرتر است.
نکات ایمنی در خصوص درب ضد آتش
– هرگز درب ضد حریق را قفل نکنید. این درب باید با کوچکترین فشار در مواقع اضطراری باز شود تا بتوان به صورت فوری از فضای مشتعل دور شد.
– درب ضد آتش باید دستگیره آنتی پنتیک داشته باشد تا با کمترین فشار در زمان اضطرار باز شود. – به همان علتی که در بالا گفته شد، دسترسی به درب ضد حریق هرگز نباید مسدود باشد.
– بهتر است رنگ درب ضد حریق، قرمز باشد تا مورد توجه همه ساکنین قرار گرفته و همه از وجود آن آگاه باشند.
– جهت بازشوی درب ضد حریق باید رو به فضای بیرون باشد تا در صورت هجوم افراد در پشت آن مشکلی جهت باز شدن ایجاد نشود.